Qazın qiymətinin artırılması doğru qərar deyil – İctimai Şuradan Bəyanat

“Azəriqaz”  İB yanında İctimai Şura qazın tariflərinə yenidən bağılması ilə bağlı Bəyanat yayıb.

ictimaishura.az saytına daxil olan bəyantda deyilir:      

“Azərbaycan Respublikası Tarif Şurasının 16.10.2021 tarixli iclasında qazın tariflərinə yenidən baxılmışdır. Beləliklə iclasda qəbul olunan qərarla, qazın tarifinə əlavə dəyişikliyin edilməsi qərarlaşdırılmış,  nəticədə qazın ilkin 1200 kub metrlik qiymətini 20 %  (iki qəpik)  artırmışlar.

Biz “Azəriqaz” İstehsalat Birliyi yanında İctimai Şura olaraq hesab edirik ki, qazın qiymətinə yenidən baxılması və nəticədə tariflərin artması indiki şəraitdə doğru qərar deyil.

Qazın qiymətinin  qaldırılması cəmiyyətdə haqlı narazılığa səbəb olmuşdur. Bir il müddətində ikinci dəfə qiymətin artırılması və  xüsusən də qış fəsli öncəsi bu addımın atılması, 44 günlük müharibə zamanı və ondan sonra  cəmiyyətlə dövlət arasında formalaşmış yüksək etimada və inama söykənən milli birliyə kölgə salır və əhalinin aztəminatlı kəsiminin həyat şəraitinə, iqtisadi – sosial durumuna mənfi təsir göstərəcəkdir. Koronavirus pandemiyası zamanı xeyli sayda insan iş yerini itirdi, o cümlədən pandemiyanın yaratdığı problemlər üzündən yüz minlərlə sahibkarlara da ciddi maddi zərər dəymişdir.  Biz başa düşürük ki, bugün dünyada qlobal  iqtisadi problemlər var və bu krizis dünya iqtisadiyatının bir parçası olan Azərbaycandan da yan keçmir . Ancaq  hesab edirik ki, bir il müddətində bir neçə dəfə olmaqla qaz ixracatçısı olan ölkədə  qiymət artımına getməyə elə bir zərurət yox idi. Azərbaycan Respublikasının  dövlət büdcəsində neft və qaz gəlirləri hazırkı qiymətindən dəfələrlə aşağı qiymətlə hesablanıb, yəni dünyada  neft və qaz qiymətlərinin artımı Azərbaycanın dövlət gəlirlərinin müsbət dinamikasına öz təsir göstərməyə bilməz.

Hesab edirik ki, qaz tariflərinin artımı sahibkarlıq mühitinə və biznes qurumlarına da öz təsirini göstərəcək. Artım bir çox sahələrdə qiymətlərin bahalaşmasına , sosial – iqtisadi böhranın dərinləşməsinə səbəb olacaqdır. Belə ki, həm qazla işləyən təsərrüfat sahələrinə o cümlədən istixanalarda yetişən tərəvəz məhsullarının, insan qidası üçün vacib hesab olunan un və un məhsullarnın bahalaşmasına öz təsirini göstərəcəkdir.

Bununla yanaşı bir vacib məqamı xüsusi olaraq qeyd etmək istərdik .  

QHT-lər  qeyri-kommersiya, gəlir gətirməyən və əldə etdiyi gəliri özünün fəaliyyətinə sərf edən, öz üzvləri arasında bölməyən təsisatdır.  Belə olduğu halda Qeyri Hökumət Təşkilatları üçün müəyyən olunmuş qaz tarifi gəlir qazanan biznes şirkətləri ilə eyni səviyyədə nəzərdə tutulmuşdur. Burada ciddi boşluğun və yalnışlığın olduğunu da Tarif Şurasının diqqətinə çatdırırıq. Necə ola bilər ki gəlir qazanan ticari məqsədli qurumlarla, qeyri-kommersiya, idarəçiliyinin və fəaliyyətinin əsasını könüllülük təşkil edən qurumlar eyni tariflə ödəniş etsinlər? Tarif Şurası həmçinin 30 İyin 2021-ci il iclasında qəbul etdiyi qanunla (illik istehlak həcmini 2500 min kub metirdən 1200 kub metrə salınması) Azərbaycan Respublikasının qanunlarını kobud pozmuşdur, eyni zamanda o günə qədər hesabında 2500 kub hesabı ilə əlavə vəsaiti olan istehlakçılara  da ciddi zərər dəymişdir .

Belə ki, 30 İyun 2021-ci ildə  qəbul olunan qanunu 01 Yanvar 2021ci ildən hesablanmağa başlanmışdır. Yəni illik 1200 kub metrlik  limiti qanun qüvvəyə mindikdən sonra hesablamaq əvəzinə , ilin əvvəlindən hesablamağa başlamışlar. Beləlik qanunun geriyə qüvvəsi olmaz prinsipi pozulmuşdur . Bu yalnışlıqların  da  tez bir zaman aradan qalxmasına və bu məsələlərin  həlli istiqamətində addım atılacağına ümid edirik.

Biz İctimai Şura olaraq həm Tarif Şurasını həm də ölkə rəhbərliyini bu məsələyə yenidən baxmağa,  qaz tariflərinin ən azı 16.10.2021-ci il (30 iyun 2021-ci il) tarixinədək olan köhnə vəziyyətinə qaytarılmasını arzu edirik.

Əminik ki, qaz qiymətlərini ucuzlaşdırmağın yollarından biri qaz istehsalatı zamanı yol verilən itkilərin qarşısının alınmasıdır belə olarsa ekoloji çirklənmənin qarşısı alınar, eyni zamanda qazın maya dəyərinin ucuzlaşmasına xidmət etmiş olar.

Qeyd. İctimaiyyətin  nəzərinə çatdırırıq ki, bəyanatımız “Azəriqaz” İstehsalat Birliyinin yanında İctimai Şuranın mövqeyidir və  Azəriqaz İB-nin rəsmi mövqeyini əks etdirmir .”