Vətən müharibəsi qazilərimiz daim diqqət mərkəzindədir
44 günlük Vətən müharibəsinin Azərbaycanın qələbəsi ilə başa çatması, işğal altında olan torpaqlarımızın tam azad edilməsi ölkəmizin qüdrətini bütün dünyaya nümayiş etdirdi. Azərbaycanın şanlı qələbəsi kimi tarixə düşən İkinci Qarabağ müharibəsində bütün xalqımız birlik, həmrəylik göstərdi. Biz bu müharibəni ilk növbədə şəhidlərimizin canı-qanı bahasına, hərbçilərimizin rəşadəti hesabına qazandıq. Dövlət başçımızın da qeyd etdiyi kimi, bu qələbənin birinci qəhrəmanı Azərbaycan əsgəridir, Azərbaycan zabitidir.
Son bir neçə ayda 44 günlük Vətən müharibəsində şəhid olan qəhrəmanlarımızın ailələrinin sosial müdafiəsinin, yaralanan qazilərimizin müalicəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı dövlət başçısı tərəfindən silsilə fərman və sərəncamlar imzalanır. Sağlamlıqlarını torpaq uğrunda itirən qazilərimizin bütün ehtiyaclarının dövlətimiz tərəfindən qarşılanması məqsədilə müvafiq tədbirlər həyata keçirilir. yaralıların müalicəsi və tibbi təminatı müharibənin ilk günlərindən başlayaraq Prezident, Silahlı Qüvvələrin Müzəffər Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevanın şəxsən nəzarəti altındadır. Ölkə başçısı tərəfindən qazilərə tibbi-psixoloji yardımların göstərilməsi məqsədilə göstərişlərin verilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bunun nəticəsidir ki, əsaslı təmirdən sonra açılmış Şağan qəsəbəsindəki reabilitasiya mərkəzində minlərlə qazi hər il müalicə alacaq, reabilitasiyadan keçəcək, öz sağlamlığını bərpa edəcək. Müharibə dövründə əlini, qolunu itirmiş qazilərimiz üçün də ən müasir protezlər sifariş edilibdir. 300-dən çox qazimiz bu protezlərlə təmin ediləcək. Ayaqlarını itirmiş qazilərimizin artıq bir neçəsi bu protezlərlə təmin edilməsi onların normal həyata dönə bilməsini təmin etmiş oldu. Vətən müharibəsində yaralanan qazilərdən 59-nun müalicəsi hazırda davam etdirilir. Həmin qazilər Baş Klinik Hospitalında və Bilgəhdəki hospitalda müalicə alırlar. Müalicəsi başa çatan 200-ə yaxın hərbi qulluqçunun sənədləri Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə göndərilib və onlara sosial müavinət təyin olunub. Hazırda tərxis olunmayan, ev şəraitində müalicə almaq istəyən qazilərin bəzilərinə məzuniyyət verilib. Məzuniyyətdə olduqları dövrdə də onların tibbi təminatı hospital tərəfindən həyata keçirilir. Hazırda orduda tibbi təminat və dərmanlarla təchizatla bağlı hər hansı problem yoxdur. Bütün hərbi qulluqçuların müalicəsi ciddi nəzarətdə saxlanılır.
“YAŞAT” Fondunun da bu istiqamətdə həyata keçirdiyi işlər danılmazdır. Fondun dəvəti ilə Türkiyədən gələn həkimlər müalicə prosesində iştirak edir, yaxud müalicə üçün xaricə göndərilməli olan qazilər müəyyənləşdirilir. İndiyədək 54 qazi Türkiyəyə müalicəyə göndərilib, onlardan 4-ü sağalaraq geri qayıdıb. Bununla bağlı işlər hazırda da davam etdirilir. Ümumiyyətlə, Vətən müharibəsində digər hərbi qulluqçularımızla yanaşı, tibb işçiləri də böyük qəhrəmanlıq və şücaət göstəriblər. Müharibə zamanı 42 tibb işçisi xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən qəhrəmancasına şəhid olub, 159 hərbi tibb işçisi isə yaralanıb. Hazırda azad olunmuş ərazilərimizdə dislokasiya olunan hərbi hissələrdə yeni tibb məntəqələri, eləcə də hospitallar fəaliyyətə başlayıb. Hospitallarda yaralılara fasiləsiz və yüksək peşəkarlıqla tibbi xidmət göstərilir. Bu işdə xüsusi rolu olan Baş Klinik Hospitalında yüksək ixtisaslı peşəkar həkimlərimiz çalışır. Hospital 100 mindən artıq heyətli Orduya xidmət edir. Burada yalnız müharibədə yaralanmış qazilərimiz müalicə almırlar. Ali rütbəli zabitlərdən, əsgərlərdən tutmuş ehtiyatda olan zabitlərə, onların ailə üzvlərinədək hər kəsə Baş Klinik Hospitalda tibbi yardım göstərilir. Müharibədə yaralanmış qazilərimizin hamısı birbaşa Baş Klinik Hospitala yönləndirilmir. Bu, heç fiziki cəhətdən də mümkün olan bir məsələ deyil. Bundan ötrü hər rayonda yerli xəstəxanalar var. Təxris olunanlar həmin xəstəxanalarda ilkin müayinədən keçdikdən sonra zərurət yaranarsa, artıq Hospitala göndərilir. Nazirlər Kabinetinin əsasnaməsinə görə, Hospitalda yalnız 20 il xidmət göstərmiş, güzəştli imtiyazları olan və hazırda xidmət keçən hərbçilər ilk növbədə müalicəyə cəlb olunurlar. Yerdə qalanları əslində TƏBİB-ə müraciət etməlidirlər. Hərbi qulluqçuların statusu haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunda da qeyd olunur ki, hərbi qulluqçuların xidmət yerində hərbi-tibbi idarələr olmadıqda, habelə təcili tibbi yardım göstərmək zərurəti yarandıqda idarə mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, bütün mülki səhiyyə idarələrində onlara pulsuz yardım göstərilməlidir. Amma buna baxmayaraq, Hospital müraciət edən hər bir hərbçiyə, qaziyə bacardığı yardımı göstərir.
Son zamanlar cəmiyyətdə xüsusi narazılığa səbəb olan əlillik dərəcəsəinin verilməsinə gəlincə isə bu, Müdafiə Nazirliyinin yox, birbaşa Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin səlahiyyətində olan məsələdir. Qazilərimiz ora müraciət etməzdən öncə onların şəhadətləndirilməsi lazımdır. Bu işi Müdafiə Nazirliyinin Mərkəzi Həkim Komissiyası həyata keçirirr. Şəhadətnamə alandan sonra Forma-88 sistemə daxil edilir. Ondan sonra əlillik məsələlərinə artıq ƏƏSMN-də baxılır. Onların sənədlərini sürətlə rəsmiləşdirir, e-sistemə daxil edir, ümumilikdə, əyani müayinə əsasında əlilliklərini qiymətləndirir. Artıq 200-ə yaxın qazimizə ölkəmizin ərazi bütövlüyünün müdafiəsi ilə əlaqədar əlillik təyinatı aparılıb. Bu təyinatla əlaqədar onlara birdəfəlik sığorta ödənişi edilir, Prezidentin aylıq təqaüdləri, əlilliyə görə aylıq pensiya və ya müavinətlər də proaktiv qaydada, yəni elektron sistem üzərindən təyin olunur. Göründüyü ki, Vətən Müharibəsində şüacaət göstərərək torpaqlarımızı işğaldan azad edən, öz sağlamlığı bahasına xalqa qələbə sevinci yaşadan qazilərimiz bir an belə olsun diqqətdən kənarda qalmır. Dövlətimizin onların müalicəsi, reabilitasiyası və sosial təminatlarının gücləndirilməsi üçün lazımı tədbirləri yüksək səviyyədə həyata keçirir və bundan sonra da keçirəcəkdir. Bunun əksini iddia edənlər isə qanunvericiliklə tanış olmayan insanlardır. Nəticədə cəmiyyətdə çaşqınlıq yaranır. Vətəndaşlarımız elə düşünürlər ki, Müdafiə Nazirliyinin Tibb İdarəsi və Baş Klinik Hospitalın fəaliyyətində ciddi nöqsanlar mövcuddur. Əslində hər iki qurum öz üzərinə düşən işin öhdəsindən layiqincə gəlir. Hərbi xidmət keçmək haqqında Qanunda bütün yazılanlaram əməl olunur. Bu isə hərbi həkimlərimizi, qazilərimizin sağalmalarında əməyi olan bütün tibii personalın işinə kölgə salır. Əksinə biz onları həvəsləndirməli, çətin işlərində mənəvi dəstək olmalıyıq.
İskəndər Quliyev